Перевод: со всех языков на все языки

со всех языков на все языки

fornacem lignis Col

  • 1 incendo

    in-cendo, cendī, cēnsum, ere [одного корня с candeo ]
    1) зажигать, поджигать, сжигать (facem, domum Sen; urbem C); возжигать ( aram V)
    2) разжигать, топить ( fornacem lignis Col)
    4) воспламенять, разгорячать, раздражать, возбуждать (aliquem, animum alicujus, cupiditatem C; aliquem ad aliquam rem C; incendi ad studia gloriā C; incensus amore animus V)
    equum calcaribus i. Hirtдать шпоры коню
    7) подстрекать, возмущать, натравливать ( aliquem in aliquem C)
    8) огорчать, расстраивать ( aliquem querelis V)
    9) озарять, освещать ( luna incensa radiis solis C)
    12) разрушать, губить ( genus alicujus Pl)

    Латинско-русский словарь > incendo

  • 2 incendo

    incendo, di, sum, 3 (archaic form of the perf. subj. incensit = incenderit, sicut incepsit = inceperit, Paul. ex Fest. p. 107 Müll.), v. a. [in-candeo; cf.: accendo and succendo], to set fire to, to kindle, burn (freq. and class.; syn. inflammare).
    I.
    Lit.:

    cupas taedā ac pice refertas incendunt,

    Caes. B. C. 2, 11, 2:

    tus et odores,

    Cic. Verr. 2, 4, 37, § 77; cf.

    odores,

    id. Tusc. 3, 18, 43:

    lychnos,

    Verg. A. 1, 727:

    oppida sua omnia, vicos, reliqua privata aedificia incendunt,

    Caes. B. G. 1, 5, 2:

    aedificia vicosque,

    id. ib. 6, 6, 1:

    tabularium,

    Cic. N. D. 3, 30, 74:

    Capitolium,

    Sall. C. 47, 2:

    naves omnes,

    Cic. Att. 9, 6, 3:

    tamquam ipse suas incenderit aedes,

    Juv. 3, 222:

    classem inflammari incendique jussit,

    id. Verr. 2, 5, 35, § 91:

    urbem,

    id. Cat. 3, 4, 10; cf. Liv. 9, 9, 6:

    quod primo incendendum Avaricum censuerat,

    Caes. B. G. 7, 3, 2:

    agros,

    Verg. G. 1, 84:

    vepres,

    id. ib. 1, 271:

    cum ipse circumsessus paene incenderere,

    wast consumed, Cic. Verr. 2, 1, 33, § 85.— Absol.:

    nec incendit nisi ignis,

    Quint. 6, 2, 28.—
    B.
    Transf.
    1.
    To light up with fire, to make a fire upon:

    aras votis,

    i. e. in pursuance of vows, Verg. A. 3, 279:

    altaria,

    id. ib. 8, 285.—
    2.
    To heat, make hot:

    diem,

    Luc. 4, 68:

    igne et tenuibus lignis fornacem incendemus,

    will heat, warm, Col. 12, 19, 3.—
    3.
    To make bright or shining, to brighten, illumine:

    ejusdem (solis) incensa radiis luna,

    Cic. N. D. 1, 31, 87; Ov. P. 2, 1, 41:

    maculosus et auro Squamam incendebat fulgor,

    Verg. A. 5, 88: vivis digitos incendere gemmis, to make brilliant, i. e. to adorn, Stat. S. 2, 1, 134.—
    II.
    Trop.
    A.
    To kindle, inflame, set on fire; to fire, rouse, incite, excite; to irritate, incense (esp. freq. in pass.):

    ut mihi non solum tu incendere judicem, sed ipse ardere videaris,

    Cic. de Or. 2, 45, 188:

    iidem hominem perustum etiamnum gloria volunt incendere,

    id. Fam. 13, 15, 2:

    me ita vel cepit vel incendit, ut cuperem, etc.,

    id. ib. 5, 12, 1:

    aliquem morando,

    Sall. J. 25, 10:

    (aliquem) querelis,

    Verg. A. 4, 360:

    in minime gratum spectaculum animo incenduntur,

    Liv. 1, 25, 2:

    Tyndariden incendit amor,

    Val. Fl. 6, 207:

    plebem largiundo atque pollicitando,

    Sall. C. 38, 1:

    juventutem ad facinora,

    id. ib. 13, 4:

    bonorum animos,

    Cic. Att. 2, 16, 1:

    animum cupidum inopiā,

    Ter. Heaut. 2, 3, 126:

    cupiditatem alicujus,

    Cic. Fam. 15, 21, 1:

    odia improborum in nos,

    id. Att. 9, 1, 3:

    tum pudor incendit vires et conscia virtus,

    inflames, Verg. A. 5, 455:

    illam incendentem luctus,

    id. ib. 9, 500: clamore incendunt caelum, set on fire with, i. e. fill with, id. ib. 10, 895:

    regiam repentino luctu,

    Just. 38, 8 fin.:

    rabie jecur incendente feruntur Praecipites,

    Juv. 7, 648:

    quibus incendi jam frigidus, aevo Laomedontiades possit,

    id. 6, 325.—In pass.:

    nimis sermone hujus irā incendor,

    Plaut. Ps. 1, 2, 66; id. As. 2, 4, 14; cf.:

    incendor irā, esse ausam facere haec te injussu meo,

    Ter. Hec. 4, 1, 47:

    hisce ego illam dictis ita tibi incensam dabo, ut, etc.,

    id. Phorm. 5, 7, 81:

    amore sum incensus,

    Cic. Q. Fr. 3, 1, 5, § 18:

    (mulier) incensa odio pristino,

    id. Clu. 64, 181:

    incendor quotidie magis non desiderio solum sed etiam incredibili fama virtutum admirabilium,

    id. Or. 10, 33:

    incensus studio,

    id. Rosc. Am. 17, 48:

    iratus iste vehementer Sthenio et incensus hospitium renuntiat,

    id. Verr. 2, 2, 36, § 89:

    omnes incenduntur ad studia gloriā,

    id. Tusc. 1, 2, 4; cf. id. ib. 1, 19, 44:

    imperator incensus ad rem publicam bene gerendam,

    id. Prov. Cons. 14, 35:

    Caesar ab eo (Crasso) in me esset incensus,

    id. Fam. 1, 9, 9:

    nulla mens est tam ad comprehendendam vim oratoris parata, quae possit incendi, nisi inflammatus ipse ad eam et ardens accesseris,

    id. de Or. 2, 45, 190 fin.:

    inimicitiis incensa contentio,

    id. Opt. Gen. Or. 7, 22:

    incensus calcaribus equus,

    Hirt. B. G. 8, 48, 5.— Absol.: loquarne? incendam;

    taceam? instigem,

    Ter. Phorm. 1, 4, 9:

    dumque petit petitur pariterque incendit et ardet,

    Ov. M. 3, 425.—
    * B.
    To enhance, raise: annonam ( the price of corn), to produce a dearness or scarcity (shortly before:

    excandefaciebant),

    Varr. R. R. 3, 2, 16 (cf. incendium, II. A.).—
    C.
    To destroy, ruin, lay waste:

    si istuc conare... tuum incendes genus,

    Plaut. Trin. 3, 2, 49:

    campos,

    Stat. Th. 1, 631. — Hence, incensus, a, um, P. a., inflamed, burning, hot:

    profuit incensos aestus avertere ( = vehementissimos ardores febris),

    Verg. G. 3, 469 Forbig. ad loc.— In comp.:

    aether,

    Claud. Rapt. Pros. 3, 201.

    Lewis & Short latin dictionary > incendo

Поделиться ссылкой на выделенное

Прямая ссылка:
Нажмите правой клавишей мыши и выберите «Копировать ссылку»